lundi 3 septembre 2018

Les pronoms personnels compléments (1) : formes accentuées et non accentuées / Persoonlijke voornaamwoorden (voorwerpsvormen) : beklemtoonde en onbeklemtoonde vormen - 'de-woorden' : mannelijk en vrouwelijk; masculins et féminins

  • Grammaire néerlandaise : théorie / Nederlandse grammatica, Nederlandse spraakkunst : theorie
  • Les pronoms personnels compléments, les pronoms personnels objets / Persoonlijke voornaamwoorden (pronomina personalia) : voorwerpsvormen
  • Prononciation : formes accentuées et non accentuées, formes toniques et atones / Uitspraak : beklemtoonde en onbeklemtoonde vormen, geaccentueerde en ongeaccentueerde vormen
  • Les noms de choses dont l'article défini est 'de' : masculin ou féminin? / De-woorden : mannelijk of vrouwelijk?
  • Utilisation des pronoms 'hem' et 'ze'; utilisation du pronom de remplacement 'die' / Gebruik van de voornaamwoorden 'hem' en 'ze'; gebruik van het vervangende voornaamwoord 'die'.
---------------
RAPPEL / HERHALING

Klik op de afbeelding om die te vergroten!
Klik rechts op de afbeelding om die in een nieuw venster open te doen!
Cliquez sur l'illustration pour l'agrandir!
Cliquez droit sur l'illustration pour l'ouvrir dans une nouvelle fenêtre!

Luister goed naar de uitspraak van de woorden.
Ecoutez bien la prononciation des mots.

Version à débit normal (Noord-Nederlands accent)
Version à débit lent (Noord-Nederlands accent)
Version à débit normal (Vlaams accent)
Version à débit lent (Vlaams accent)
👉 https://drive.google.com/file/d/1ARbWASk17_yCF0Qr6Exjv6sKqmkfv7SP/view?usp=sharing
---------------
😏
¹ Mannelijke en vrouwelijke de-woorden
  Noms de choses masculins et féminins dont l'article défini est 'de'

⧫ Het verschil tussen mannelijke en vrouwelijke de-woorden is in het Nederlands aan het verdwijnen. De meeste (Noord-)Nederlanders beschouwen ze als mannelijke woorden en gebruiken het voornaamwoord hem; bepaalde Vlamingen en Zuid-Nederlanders, die het 'oude' woordgeslacht nog wel herkennen, kiezen vaak voor vrouwelijk en gebruiken het voornaamwoord ze. De huidige woordenboeken verwijzen naar het Groene Boekje of de Woordenlijst Nederlandse Taal (officiële conclusie van de Taalunie) : de meeste de-woorden mogen als mannelijk beschouwd worden. Gebruik dus liever hem of die.

La différence entre les noms de choses masculins et féminins (dont l'article défini est "de") est en train de disparaître en néerlandais. La plupart des Néerlandais (des provinces du nord) les considèrent comme des mots masculins et utilisent le pronom hem; certains Flamands et Néerlandais des provinces du sud qui reconnaissent encore bien l'ancien genre des mots, optent pour le féminin et utilisent le pronom ze. Les dictionnaires actuels se réfèrent au Groene Boekje ou à la Woordenlijst Nederlandse Taal (conclusion officielle de la Taalunie) : La plupart des noms de choses dont l'article est 'de', peuvent être considérés comme masculins. Il est donc préférable d'utiliser hem ou die.

Voorbeelden / Exemples

Hij nam een steen. Hij wierp hem/die over het water.
[!] Die wierp hij over het water.
[!] Hem wierp hij over het water. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère à une chose et est non accentué]
 Il prit une pierre. Il la lança au-dessus de  l'eau.

- Waar heb je de auto geparkeerd ? / - Ik heb hem/die naast het park geparkeerd.
[!] Die heb ik naast het park geparkeerd.
[!] Hem heb ik naast het park geparkeerd. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère à une chose et est non accentué]
Où as-tu garé la voiture ? / - Je l'ai garée |près du parc.

- Je wilde die computer kopen, nietwaar ? /   - Ik heb hem/die nog niet gekocht.
[!] Die heb ik nog niet gekocht.
[!] Hem heb ik nog niet gekocht. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère à une chose et est non accentué]
 -Tu voulais acheter cet ordinateur, pas vrai ? /- Je ne l'ai pas encore acheté.

- Waar is mijn hoed nu weer ? / O, ik heb hem/die op het bed gelegd 
[!] Die heb ik op het bed gelegd !
[!] Hem heb ik op het bed gelegd ! ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère à une chose et est non accentué]
➺ - Où mon chapeau peut-il bien se trouver ? / Oh, je l'ai mis sur le lit !

- Je brengt je vlieger mee, hè Frans ? / - Jazeker, ik breng hem/die mee.

[!] Jazeker, die breng ik mee.
[!] Jazeker, hem breng ik mee. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère à une chose et est non accentué]
 - Tu viens avec ton cerf-volant, hein, Frans ? / - Bien sûr, je l'apporterai.

De directeur dicteert de brief. De secretaresse typt hem/die op haar laptop.

[!] Die typt de secretaresse op haar laptop.
[!] Hem typt de secretaresse op haar laptop. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
➺ Le directeur dicte la lettre. La secrétaire la tape sur son pc portable.

- Is de krant er al ? / - Nee, ik heb hem/die/(ze) nog niet gekregen.

[!] Nee, die heb ik nog niet gekregen.
[!] Hem heb ik nog niet gekregen. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
- Est-ce que le journal est déjà là ? / - Non, je ne l'ai pas encore reçu.

De nieuwe vaas staat in de woonkamer, denk ik. Ik ga hem/die/(ze) nu halen.

[!] Die ga ik nu halen.
[!] Hem ga ik nu halen. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
➺ Le nouveau vase se trouve dans le living, je pense. Je vais le chercher maintenant.

- Kijk eens ! We hebben onze slaapkamer opgeknapt. / - O, ik vind hem/die/(ze) heel mooi !

[!] O, die vind ik heel mooi !
[!] O, hem vind ik heel mooi ! ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
➺ - Regarde un peu ! Nous avons retapé notre chambre. / Oh ! Je la trouve très belle !

- Waar is mijn fiets ? / - Ik heb hem/die/(ze) tegen de muur gezet.

[!] Die heb ik tegen de muur gezet.
[!] Hem heb ik tegen de muur gezet. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
 - Où est mon vélo ? / - Je l'ai mis contre le mur.

Dat is een mooie rustbank ! Ik vind hem/die/(ze) modern.

[!] Die vind ik modern.
[!] Hem vind ik modern. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
➺ C'est un beau canapé ! Je le trouve moderne.

Dat is een antieke tafel. Ik zal hem/die/(ze) op de rommelmarkt verkopen.

[!] Die zal ik op de rommelmarkt verkopen.
[!] Hem zal ik op de rommelmarkt verkopen. ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
 C'est une table ancienne. Je vais la vendre au marché au puces.

Ik had deze soep al een paar keer eerder gemaakt. Ik vind hem/die/(ze) iedere keer weer even lekker !

[!] Die vind ik iedere keer weer even lekker !
[!] Hem vind ik iedere keer weer lekker ! ['hem' aan het begin van de zin : niet mogelijk want dit voornaamwoord verwijst hier naar een zaak en is onbklemtoond / 'hem' en début de phrase : pas possible car il se réfère ici à une chose et est non accentué]
 J'avais déjà préparé cette soupe quelques fois auparavant. Je la trouve toujours aussi délicieuse !
😵
⧫ Als het de-woord uitsluitend mannelijk is zowel in Nederland als in België, plaatsen de woordenboeken naast dat woord de volgende aanwijzing : <de (m.)> [(m.) betekent mannelijk]. Bij voorbeeld : de steen <de (m.)de auto <de (m.)/ de computer <de (m.)> / de hoed <de (m.)> / de vlieger <de (m.)> / de brief <de (m.)>, ... Voor deze zelfstandige naamwoorden (substantieven) gebruik je hem of die.

Si le nom de chose (dont l'article est 'de') est exclusivement masculin tant aux Pays-Bas qu'en Belgique, les dictionnaires mettent à côté de ce mot l'indication suivante :  <de (m.)> [(m.) signifie masculin]. Par exemple : de steen <de (m.)> (la pierre) / de auto <de (m.)> (l'auto) / de computer <de (m.)> (l'ordinateur) / de hoed <de (m.)> (le chapeau) / de vlieger <de (m.> (le cerf-volant) / de brief <de (m.)> (la lettre), ... Pour ces substantifs, on utilise hem ou die.
😮
⧫ Wanneer het de-woord als mannelijk beschouwd wordt door (Noord-)Nederlanders en als vrouwelijk door bepaalde Zuid-Nederlanders en Vlamingen, plaatsen de meeste woordenboeken naast dat woord de volgende aanwijzing : <de>, zonder verdere specificatie. Bij voorbeeld : de krant <de> / de vaas <de> / de slaapkamer <de> / de fiets <de> / de rustbank <de> / de tafel <de> / de soep <de>, ... Voor die zelfstandige naamwoorden (substantieven) gebruik je hem of die, maar je kunt ook ze aantreffen.

Quand le nom de chose (dont l'article défini est 'de') est considéré comme masculin par les Néerlandais (des provinces du nord) et comme féminin par certains Néerlandais des provinces du sud ainsi que par certains Flamands, les dictionnaires mettent à côté de ce mot l'indication suivante : <de>, sans autre spécification . Par exemple : de krant <de> (le journal) / de vaas <de> (le vase) / de slaapkamer <de> (la chambre à coucher) / de fiets <de> (le vélo) / de rustbank <de> (le canapé) / de tafel <de> (la table) / de soep <de> (la soupe), ... Pour ces substantifs, on utilise hem ou die, mais on rencontre aussi ze.
😲
⧫ Bepaalde woordenboeken geven toch de twee geslachten van het woord, maar let op de presentatie ervan!
Certains dictionnaires mentionnent cependant les deux genres du mot, mais attention à la présentation!

WOORDEN.ORG NEDERLANDS WOORDENBOEK : bv. soep : zelfst. naamw. (m/v) [betekent : kan mannelijk beschouwd worden, oorspronkelijk vrouwelijk / signifie : peut être considéré comme masculin, à l'origine féminin].
👉 http://www.woorden.org/woord/soep

Van Dale NL-NL : bv. soep : (de; v(m); meervoud : soepen) [betekent : (oorspronkelijk) vrouwelijk, kan ook mannelijk gebruikt worden / signifie : (à l'origine) féminin, peut-être utilisé comme masculin].
👉 https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/soep#.W4er18AVSM8

Genus versie 1.04 : bv. soep : vrouwelijk (mannelijk) [betekent : (oorspronkelijk) vrouwelijk, kan ook mannelijk gebruikt worden / betekent : (oorspronkelijk) vrouwelijk, kan ook mannelijk gebruikt worden].
👉 http://www.inventio.nl/cgi/genus.pl?woord=soep

😉
⧫ Een klein aantal de-woorden zijn vrouwelijk; gewoonlijk hebben ze een suffix : bv. -heid, -nis, -ing, -st, -schap, -de, -te, -ij, -ie, -iek, -theek, -teit, -tuur, -suur, -ade, -age, ... Voor die substantieven gebruik je naar gelang het taalgebied en de evolutie van de Nederlandse taal zehaar en ook hem, of de vervangende vorm die die in alle gevallen te gebruiken is.

Un petit nombre de noms de choses (dont l'article défini est 'de') sont féminins; ils ont généralement un suffixe : par ex., -heid, -nis, -ing, -st, -schap, -de, -te, -ij, -ie, -iek, -theek, -teit, -tuur, -suur, -ade, -age, ... Pour ces substantifs, on utilise selon la zone linguistique et l'évolution de la langue néerlandaise ze, haar et aussi hem ou la forme de remplacement die qui est valable dans tous les cas.

----------------
² Bijzonder gebruik van ze
   Emploi particulier de ze

Het gebruik van ze om naar een vrouwelijke persoon te verwijzen, is standaardtaal in België en komt ook in het zuiden van Nederland voor. Gebruik liever het voornaamwoord haar dat zowel in Nederland als in België standaardtaal is.

L'utilisation de ze pour se référer à une personne de sexe féminin, fait partie de la langue standard en Belgique et apparaît également dans le sud des Pays-Bas. Il est préférable d'utiliser le pronom haar qui fait partie de la langue standard tant aux Pays-Bas qu'en Belgique.

---------------
³ Gereduceerde vormen
   Formes contractées

Gereduceerde vormen : soms schrijft men  'm, 'r, d'r, 't  in informele schrijftaal, of als men schriftelijk de spreek- of omgangstaal wil weergeven (bv. in toneelstukken, in ondertiteling op tv). De uitspraak [ər, dər] van het voornaamwoord haar (onbeklemtoonde vorm) is alleen gebruikelijk in bepaalde streken van Nederland.

Formes contractées : parfois, on écrit  'm, 'r, d'r, 't  dans la langue écrite informelle ou quand on veut restituer par écrit la langue orale ou la langue familière (par exemple, dans des pièces de théâtre, dans les sous-titrages à la télé) . La prononciation [ərdər] du pronom haar (forme non accentuée) n'est usitée que dans certaines régions des Pays-Bas. 

Voorbeelden / Exemples

'k Heb 't 'm gezegd ! ➺ Je le lui ai dit !
'k Heb d'r op de markt gezien.  Je l'ai vue au marché.
Heb jij 't ook al gehoord?  L'as-tu aussi déjà appris?

👉 https://onzetaal.nl/taaladvies/dr-haar-der-haar-r-haar

👉 https://taaladvies.net/taal/advies/tekst/109/volle_en_gereduceerde_vormen_van_persoonlijke_en_bezittelijke_voornaamwoorden_algemeen/
---------------
Gebruik van jullie en je
   Emploi de jullie et je

Jullie wordt vaak vervangen door je (onbeklemtoond) wanneer uit de context duidelijk is dat het om een meervoud gaat. Je wordt ook wel gebruikt om een herhaling van jullie (2 of meerdere jullie na elkaar) te vermijden.

Jullie est souvent remplacé par je (non accentué) quand il ressort clairement du contexte qu'il s'agit d'un pluriel. Je est également utilisé pour éviter une répétion de jullie (2 ou plusieurs jullie à la suite l'un de l'autre).

Voorbeelden / Exemples

'Ben je al klaar, jongens?', vraagt de leraar.  'Etes-vous prêts, chers amis?', demande le professeur.
Jullie denken dat ik je zal straffen ! (is beter dan : jullie denken dat ik jullie zal straffen !)  ➺ Vous pensez que je vais  vous  punir !
---------------
⁵ Uitspraak van hen en hun
  Prononciation de hen et hun

Bij de voornaamwoorden hen en hun blijft de [h] in de onbeklemtoonde vorm ook vaak onuitgesproken, maar de uitspraak met [h] is altijd correct.

Le [h] des pronoms hen et hun dans la forme non accentuée peut aussi ne pas être prononcé, mais la prononciation du [h] reste toujours correcte.

---------------
Document : 'Persoonlijke voornaamwoorden : voorwerpsvormen - onbeklemtoonde en beklemtoonde vormen' - format PDF
---------------
BRONNEN / SOURCES

A. M. Fontein, A. Pescher - ter Meer, Nederlandse Grammatica voor Anderstaligen, Nederlands Centrum Buitenlanders, Utrecht

W. Mattens, P. Vandenberghe, Praktische Spraakkunst van het Algemeen Bruikbaar Nederlands, De Nederlandsche Boekhandel, Antwerpen - Utrecht

G. Vannes, Grammaire de base du néerlandais parlé et écrit, Editions A. De Boeck, Bruxelles

Henriette Houët, Grammatica Nederlands, Woorden, zinnen, spelling, Prisma, Houten - Antwerpen

Robertha Huitema, Van Dale, Grammatica Nederlands (NT2), Glashelder overzicht op elk niveau, Van Dale uitgevers, Utrecht

J. Van Mulders, W. Chrispeels, Grammaire néerlandaise, Didier, Bruxelles

Dr. E. Rijpma, Dr. F.G. Schuringa, Nederlandse Spraakkunst, bewerkt door Dr. J. Naarding, J.B. Wolters, Groningen

Carola Henn, Joseph Vromans, Henny-Annie Bijleveld, Pratique du néerlandais de A à Z, Didier-Hatier, Bruxelles

Daniel Lejeune, Ria Lenaerts, Etienne Saintelet, Le néerlandais pratique, Collection Bescherelle, Didier Hatier, Bruxelles

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire